woensdag 8 mei 2013

Do it yourself: zeep maken

Afgelopen maandag heb ik zelf zeep gemaakt. Heel erg eenvoudig, leuk om te doen, en de mogelijkheden zijn mateloos! 
Omdat we proberen om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te leven, leek het me logisch om zelf zeep te maken, of het in ieder geval te proberen. Want als het lukt, dan kun je ook vloeibare handzeep, shampoo, wasmiddel etc. er van maken. 
Het is wel een erg secuur werkje, omdat het belangrijk is dat alle ingrediënten goed verzepen. 


Ik stelde zelf de vetten samen die ik in mijn zeep wilde ( kokosolie en olijfolie). De vetten kunnen je invullen in de zeepcalculator (klik) , en deze rekent dan voor jou uit hoeveel NaOH (=natriumhydroxide=gootsteenontstopper) en water je nodig hebt. 
Gootsteenontstopper? Ja, gootsteenontstopper. 
Door de chemische reactie tussen het olie/vet en de natronloog ( = NaOH opgelost in water) ontstaat zeep. Dus in goede verhoudingen en na het rijpen ( bij cold process 4-6 weken) blijft er geen NaOH meer over in je zeep. 
Dit kwam ik nog tegen op een site: 

Je kunt natriumhydroxide op zeepgebied vergelijken met de gist die een bakker in zijn brood stopt.

Gist alleen kun je niet eten. Sterker nog, je kunt er behoorlijk ziek van worden. Toch is de gist nodig om het brood te laten rijzen. Maar het eindproduct Brood bevat geen spoortje gist meer.  
Zo is het ook met zeep en natriumhydroxide. De natriumhydroxide is nodig om je oliën en vetten te laten 'verzepen'. Het eindproduct Zeep  bevat dan -net zoals brood geen gist meer bevat- geen spoortje natriumhydroxide meer, mits je natuurlijk uiterst precies bent met het afwegen van je ingrediënten en recepten.


Op deze site (klik) staat heet nauwkeurig, stap voor stap beschreven hoe je zeep maakt. Zelf volgde ik die site. 
Het vereist wel wat veiligheidsmaatregelen (veiligheidsbril, handschoenen) maar als je voorzichtig bent is het heel makkelijk te doen.

Ik deed het volgens de cold-process manier, het duurt langer als hot process. Op eerder genoemde site staat goed het verschild uitgelegd. 
Als je zelf zeep wil gaan maken, raad ik je aan om je eerst wel goed in te lezen op Nederlandse, maar ook op Engelse/Amerikaanse site's. Zeker op Amerikaanse site's is veel informatie te vinden. 


Let's do it!



Het recept wat ik gebruikte: 
140 gram kokosolie
360 gram olijfolie
70 gram NaOH
188 gram koud water

(72% olijfolie, 28% kokosolie)



Natronloog toegevoegd aan de warme olie. Zien jullie het kleurverschil? 
Na 5-15 min met de staafmixer moet het een dikke, vla-achtige massa zijn, en door middel van een trace (= een streep trekken in het zeep) kun je zien of het goed is zo. Als de streep een poosje blijft zitten, en daarna langzaam weg vloeit is het klaar. Bij mij was het al wat te dik, het mag nog wel vloeibaar zijn zodat je het in een mal kan gieten en het mooi glad uitvloeit. 


Nog 1 eetlepel honing, twee eetlepels havermout toegevoegd. Lijkt me wel lekker, maar of het echt lekker is merk ik over een paar weken wel :-)


In een oude ijs bak.


Nog wat havermout er over als decoratie.. En toen moest ik ongeveer 24 uur wachten, voordat het hard was. 


Blok ging eenvoudig uit de bak. 






Ik heb ze in dikke plakken gesneden, en deze plakken heb ik later nog door de midden gesneden. 






Kijk eens! Het schuimt! :-) 

En nu nog 3-6 weken wachten voor we het gebruiken kunnen..
Om te kijken of je zeep klaar is voor gebruik kun je een zogenaamde tong-test doen. Met het puntje van je tong proef je of het naar zeep smaakt, of naar een 9-volts batterij ( maar ja, hoe smaakt dat dan? :-) ).

En nog één ding voor je er aan wil beginnen: op verschillende site's wordt er flink gewaarschuwd..
Het zou namelijk verslavend zijn..
(ik ben bang dat ze gelijk hebben).

Groetjes! Marike







26 opmerkingen:

  1. wauw he wat knap van je,ik zou daar de tijd helemaal niet voor nemen,respect.


    liefs yvonne

    BeantwoordenVerwijderen
  2. O wat interessant dit. Wil je ons op de hoogte houden? Als je er met 3-6 weken achterkomt of het gelukt is? Als dit is gelukt bij jou, zou het een prachtig basisrecept voor mij kunnen zijn om ook te maken. Dank alvast voor het doorgeven hier. Goede Hemelvaartsdag morgen! Groetjes, Annemieke

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat super leuk. Ik ben benieuwd naar je vervolg

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wat een interessante uitleg over zeep maken.
    Maar zeer zeker ook heel erg leuk om t als cadeautje weg te geven.
    Als ik dit zo lees dan denk ik dat ik minder moet poetsen in huis en meer zulke dingen gaan doen.
    Ik heb er gewoon geen tijd voor,meen ik zelf.
    Hi,hi,misschien ooit een keer.


    groet van Hilda

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Geeft een voldaan gevoel, vind je niet, om je te kunnen wassen met je eigen bubbels... Ik kan het af en toe ook niet laten. Het boek "The Soapmakers Companion" van Susan Miller Cavitch vond ik erg handig, daar staan een heleboel achtergronden in, zodat je echt weet waar je mee bezig bent. Haar recepten vond ik minder, veel te veel verschillende dingen. Maar het is wel goed voor de inspiratie. Bij voorbeeld een "eigen erf zeep", waarin ik karnemelk, eierdooiers en honing had verwerkt, wel niet allemaal van eigen erf, maar toch wel uit de buurt. Oh ja, als je heel mooi shampoo-achtig schuim wilt, werkt wonderolie in je zeep heel goed, maar je moet blijkbaar niet alleen gebruiken omdat je dan een nogal vreemd ogend stuk zeep krijgt.
    Succes!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Geeft een voldaan gevoel, vind je niet, om je te kunnen wassen met je eigen bubbels... Ik kan het af en toe ook niet laten. Het boek "The Soapmakers Companion" van Susan Miller Cavitch vond ik erg handig, daar staan een heleboel achtergronden in, zodat je echt weet waar je mee bezig bent. Haar recepten vond ik minder, veel te veel verschillende dingen. Maar het is wel goed voor de inspiratie. Bij voorbeeld een "eigen erf zeep", waarin ik karnemelk, eierdooiers en honing had verwerkt, wel niet allemaal van eigen erf, maar toch wel uit de buurt. Oh ja, als je heel mooi shampoo-achtig schuim wilt, werkt wonderolie in je zeep heel goed, maar je moet blijkbaar niet alleen gebruiken omdat je dan een nogal vreemd ogend stuk zeep krijgt.
    Succes!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Leuk! Ik ga dat boek zo eens googelen. Bedankt voor je tips! :-)

      Verwijderen
  7. Gaaf zeg! En zo heb je ook altijd een origineel cadeautje om te geven ofzo.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik heb je een mail gestuurd.. je hebt me zo nieuwsgierig gemaakt :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Leuk joh,
    Vorig jaar heb ik lavendelzeep gemaakt op dezelfde manier.
    Ik heb toen siliconen taartvormpjes gebruikt in hartvorm en er bovenaan een rietje in gestoken zodat ik de zeepjes later aan een lintje kon ophangen.
    Ik ga het ook eens met havermout proberen....

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat een leuke tip van die rietjes!! Van de zomer wil ik ook lavendel zeep maken, we hebben nogal wat lavendel in de tuin :-) Of de havermout nou toegevoegde waarde heeft weet ik niet hoor, misschien een lichte scrub. Maar 't ziet er in ieder geval leuk uit :-)

      Verwijderen
  10. Ik ben heel benieuwd hoe het is afgelopen met je zeep..

    Na hoeveel weken was ie goed?
    En bevalt het?

    Groetjes, Willeke

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Willeke,
      Ik wil volgende week in een blogpost op het zeep maken terug komen, aangezien we het eerst even een paar keer wilden testen :-) ( wat we inmiddels gedaan hebben).
      Volgende week meer! ;-)
      Groetjes, Marike

      Verwijderen
  11. Leuk. Ik ben benieuwd joh!!

    BeantwoordenVerwijderen
  12. hele mooie zeep ik vraag me af of er geen groep is hier innederland die ergens op een boerderij ofeen evenement houden net als in america zodat je zeep kan verkopen. heb overal lopen googlen maar helaas en als ik in het engels zoekt er zijn tig evenementen echt mooi om te zien maar jammer dat ze hier in nl niks t zien is.

    Nour

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Nour,
      Helaas kan ik je daar niet mee helpen. Er is vrij weinig op het gebied van zeep maken in Nederland.
      Groetjes, Marike

      Verwijderen
  13. ik heb de zeep ook gemaakt.
    Kan ik nu daarvan shampoo en handzeep maken? en ook wasmiddel voor de wasmachine
    zo ja heeft er iemand recept daarvan
    gr jacolien

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Jacolien,
      Je kan er van alles van maken. Recept voor wasmiddel staat ook op mijn blog. Verder kun je via google veel recepten voor shampoo etc vinden. Anita, van potjesenpannen.blogspot.nl heeft er afwasmiddel mee gemaakt:
      http://potjesenpannen.blogspot.nl/2014/03/zelfgemaakte-afwasmiddel.html

      Succes!
      Gr Marike

      Verwijderen
  14. Leuk! je zou evt nog natuurlijke geurstoffen kunnen toevoegen zodat het sterker geurt!

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Leuk! Waar haal je je NaOH juist? ik vind enkel Silver Soda etc, maar dat is niet hetzelfde helaas!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Gootsteenontstopper van Kruidvat merk. Oranje flesje.

      Verwijderen
  16. Ja het is verslavend, ik heb het van de week gedaan. Super leuk gelukt! Alleen nu nog wachten....

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Mooie zeep zeg! 't Is al een tijdje geleden, maar hoe rook de zeep? Ik heb als test een keer alleen olijfolie gebruikt, maar dat rook meer alsof ik net iets had gebakken in olijfolie, haha. Zorgt de kokosolie voor een iets frisser aroma?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik vond het niet super intens geuren, maar het rook verder wel lekker. Was de olie niet al oud?

      Verwijderen